ΤΕΕ: ανοίγει η πλατφόρμα εντοπισμού αυθαιρέτων-σε ψηφιακό κλοιό η κατηγορία 5

Από τις αρχές του νέου έτους τίθεται από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας σε λειτουργία η νέα ψηφιακή πλατφόρμα για τον εντοπισμό αυθαίρετων κατασκευών, στην οποία θα καταχωρίζονται και καταγγελίες πολιτών, μέσω του συστήματος TAXIS, που θα συνοδεύονται υποχρεωτικά από Τεχνική Έκθεση Μηχα­νικού.

Η σχετική αναγγελία γίνεται από τον πρόεδρο του ΤΕΕ Γιώργο Στασινό, ο οποίος ερωτηθείς σχετικά με τη νομοθετική ρύθμιση, που ανακοινώνει το Υπουργείο Περιβάλλοντος ότι θα προωθήσει μέχρι το τέλος του έτους στη Βουλή, ώστε να επανέλθει η δυνατότητα τακτοποίησης μεγάλων αυθαιρέτων της κατηγορίας 5, αναφέρει σε δήλωση του ότι: «σε σχέση με το παρελθόν τα εργαλεία που έχει πλέον η πολιτεία για τον έλεγχο της αυθαίρετης δόμησης, είτε σε μεγάλα είτε σε μικρά ακίνητα, είναι πολλαπλάσια».

Ο πρόεδρος του ΤΕΕ παράλληλα  υπογραμμίζει ότι: «καμία αυθαιρεσία, κανένα αυθαίρετο που έγινε μετά τις 28/7/2011 δεν πρόκειται ποτέ να γίνει ανεκτό, δεν πρόκειται ποτέ να νομιμοποιηθεί. Το αντίθετο μάλιστα, προβλέπονται εξοντωτικά πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης μέχρι την κατεδάφιση», σε δηλώσεις τους στην «Καθημερινή της Κυριακής».

Πλατφόρμα εντοπισμού αυθαιρέτων και ταχείας κλήρωσης ελεγκτή δόμησης

Από τις αρχές του νέου έτους το ΤΕΕ σε συνεργασία με το ΥΠΕΝ θα λειτουργήσουν και νέο ηλεκτρονικό σύστημα, μέσα από το οποίο θα γίνονται ηλεκτρονικά καταγγελίες για αυθαίρετα και αυθαιρεσίες, με ταχεία κλήρωση ελεγκτή δόμησης για άμεσο έλεγχο κάθε καταγγελίας και την επιβολή προστίμου σε κάθε περίπτωση διαπίστωσης αυθαίρετης κατασκευής αναγγέλλει ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός.

Σημειώνεται ότι με υπουργική απόφαση του ΥΠΕΝ, η οποία δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ (αριθ. 2871, τεύχος Β΄ 5 Ιουλίου 2019), με τίτλο  «Διαδικασίες εντοπισμού και επιβολής κυρώσεων αυθαιρέτων κατασκευών και χρήσεων του Τμή­ματος Δ’ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΥΘΑΙΡΕΤΗΣ ΔΟΜΗ­ΣΗΣ του ν. 4495/2017»,  καθορίζονται οι όροι και οι διαδικασίες  ανάπτυξης πληροφο­ριακού συστήματος και διαχειριστής του συστήματος για τον εντοπισμό αυθαίρετων κατασκευών, από το ΤΕΕ, όπως επίσης οι κανόνες ορισμού με ηλεκτρονική κλήρωση Ελεγκτών Δόμησης, οι διαδικασίες ελέγχου και οι αποζημιώσεις τους.

Πως θα γίνεται ο εντοπισμός

Για  τον εντοπισμό των αυθαίρετων κατασκευών προβλέπεται ότι  γίνεται αυτεπαγγέλτως, ή κατό­πιν καταγγελίας, ή κατά τη διενέργεια δειγματοληπτικών ελέγχων, ή κατ’ εντολή του Περιφερειακού Παρατηρητη­ρίου ή του Παρατηρητηρίου Δομημένου Περιβάλλοντος και ειδικότερα:

Καταγγελία από πολίτες: Η καταχώριση αίτησης για έλεγχο ακινήτου (κα­ταγγελίας) από πολίτες γίνεται μέσω διασύνδεσης με το ηλεκτρονικό σύστημα TAXIS. Ο πολίτης εισέρχεται στο Σύστημα εντοπισμού αυθαιρέτων χρησιμοποιώντας τους προσωπικούς κωδικούς εισόδου στο ηλεκτρονικό σύστημα TAXIS. Στην αίτηση περιλαμβάνονται τα πλήρη στοιχεία χωρικού εντοπισμού του ακινήτου (διεύθυνση, όροφος, αριθμός ιδιοκτησίας κ.λπ.) και τα στοιχεία του κυρίου του ακινήτου, εφόσον είναι γνωστά στον αιτούντα. Ο καταγγέλλων εισάγει στοιχεία επικοινωνίας του τα οποία θα χρησιμοποιηθούν από το Παρατηρητήριο για την ενημέρωση του επί της πορείας της διαδικασίας ελέγχου. Αν η καταγγελία αφορά ακίνητο που βρίσκεται σε εντός σχεδίου ή εντός οικισμού περιοχή συνοδεύεται υποχρεωτικά από τεκμηριωμένη Τεχνική Έκθεση Μηχα­νικού για τη στοιχειοθέτηση της καταγγελίας. Εφόσον ο έλεγχος πραγματοποιείται κατόπιν καταγγελίας, αφορά μόνο το τμήμα του ακινήτου που αφορά η καταγγελία.

Αυτεπαγγέλτως  ή μέσω δειγματοληπτι­κού ελέγχου: Σε περίπτωση αυτεπάγγελτου ή δειγματοληπτι­κού ελέγχου, το Τοπικό Παρατηρητήριο καταχωρίζει στο Σύστημα εντοπισμού αυθαιρέτων τα πλήρη στοι­χεία χωρικού εντοπισμού του ακινήτου (διεύθυνση, όροφος, αριθμός ιδιοκτησίας κ.λπ.). Εφόσον ο έλεγχος πραγματοποιείται κατόπιν εντολής από το Περιφερει­ακό Παρατηρητήριο ή το Παρατηρητήριο Δομημένου Περιβάλλοντος, τα στοιχεία καταχωρίζονται στο Σύστη­μα εντοπισμού αυθαιρέτων από το αντίστοιχο όργανο. Στις περιπτώσεις αυτές ο έλεγχος αφορά το σύνολο του ακινήτου.

Ορισμός Ελεγκτών Δόμησης

Το Περιφερειακό Παρατηρητήριο παρακολουθεί την καταχώριση των αιτήσεων προκειμένου να δώσει εντο­λή κλήρωσης Ελεγκτών Δόμησης μέσω του Συστήματος εντοπισμού αυθαιρέτων, το οποίο διασυνδέεται με το Σύ­στημα Ελεγκτών Δόμησης. Το Τοπικό Παρατηρητήριο κα­ταχωρεί στο ηλεκτρονικό σύστημα την οικοδομική άδεια, την άδεια δόμησης ή και δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους ένταξης αυθαιρέτων κατασκευών ή χρήσεων καθώς και την Τιμή Ζώνης που ισχύει στην περιοχή. Μετά την κατα­χώριση των ως άνω στοιχείων, ορίζονται με ηλεκτρονική κλήρωση δύο  Ελεγκτές Δόμησης από το Μητρώο Ελε­γκτών Δόμησης, σύμφωνα με τα νόμιμα επαγγελματικά δικαιώματα εκπόνησης μελετών και διενέργειας επιβλέ­ψεων, προκειμένου να διενεργήσουν αυτοψία για τη δι­απίστωση και τον χαρακτηρισμό αυθαιρέτου. Ειδικότερα:

α) Ο έλεγχος κάθε αίτησης διενεργείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα  στην απόφαση του ΥΠΕΝ, (ΦΕΚ αριθ. 2871, τεύχος Β΄ 5 Ιουλίου 2019).

β) Η κλήρωση των Ελεγκτών Δόμησης γίνεται με κρι­τήριο την απόσταση από το ακίνητο. Αρχικά συμμετέ­χουν στην κλήρωση Ελεγκτές Δόμησης οι οποίοι έχουν επαγγελματική έδρα εντός των ορίων της Περιφερειακής Ενότητας που βρίσκεται το ακίνητο. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει διαθέσιμος Ελεγκτής Δόμησης στο Μητρώο, εντός των ορίων της οικείας Περιφερειακής Ενότητας, τότε συμμετέχουν στην κλήρωση Ελεγκτές Δόμησης με επαγγελματική έδρα εντός της οικείας Περιφέρειας και εάν δεν υπάρχουν, εντός των ορίων της οικείας Αποκε­ντρωμένης Διοίκησης.

γ) Σε περίπτωση όπου ο αριθμός των εγγεγραμμένων Ελεγκτών Δόμησης στο Μητρώο μιας Περιφερειακής Ενότητας είναι μικρότερος ή ίσος του δέκα, η κλή­ρωση των Ελεγκτών Δόμησης γίνεται μεταξύ των εγγε­γραμμένων Ελεγκτών Δόμησης, οι οποίοι έχουν επαγ­γελματική έδρα εντός των ορίων της Περιφέρειας που βρίσκεται το ακίνητο.

δ) Κατά την ηλεκτρονική κλήρωση οι Ελεγκτές Δό­μησης που έχουν ήδη κληρωθεί δεν συμμετέχουν στις επόμενες κληρώσεις μέχρι όλοι οι Ελεγκτές να διεξάγουν τον ίδιο αριθμό ελέγχων.

Ο έλεγχος δεν μπορεί να γίνει από Ελεγκτή Δόμησης σε κτίριο ή τμήμα αυτού εφόσον:

α) έχει εμπλακεί ο ίδιος ή νομικό πρόσωπο του οποίου είναι μέλος ή εταίρος ή υπάλληλος, στη μελέτη ή κατα­σκευή ή επίβλεψη ή διαχείριση του έργου ή σε δηλώσεις υπαγωγής σε νόμους τακτοποίησης αυθαίρετων κατα­σκευών ή χρήσεων,

β) έχει δικαίωμα κυριότητας, νομής ή κατοχής, ο ίδιος, ή σύζυγος, ή συγγενής του έως β’ βαθμού ή νομικό πρό­σωπο του οποίου ο ίδιος είναι μέλος ή εταίρος ή υπάλ­ληλος,

γ) έχει διενεργήσει προηγούμενο έλεγχο στο ακίνητο ή σε τμήμα αυτού.

Εντός 48  ωρών από την ηλεκτρονική κλήρωση

Το πληροφοριακό σύστημα, αυτόματα, εντός 48  ωρών από την ηλεκτρονική κλήρωση, ορίζει και ενημερώνει τους Ελεγκτές Δόμησης σχετικά με το είδος του ελέγχου. Έκαστος Ελεγκτής Δόμησης υποχρεούται εντός δύο  εργάσιμων ημερών να ενη­μερώσει το πληροφοριακό σύστημα ηλεκτρονικά για την αποδοχή ή μη του ορισμού του και σε περίπτωση μη αποδοχής ή παρέλευσης της ανωτέρω προθεσμίας η κλήρωση επαναλαμβάνεται αυτόματα.

-Κάθε Ελεγκτής Δόμησης έχει δικαίωμα να αρνηθεί τον ορισμό του μέχρι δέκα φορές εντός διαστήμα­τος τριών ετών. Πέραν αυτών διαγράφεται από το Μητρώο για χρονικό διάστημα δύο ετών, με την επι­φύλαξη της επόμενης παραγράφου.

Η περίπτωση της άρνησης του ορισμού από τον Ελεγκτή Δόμησης, λόγω της απόστασης από το έργο δεν προσμετράται για τη διαγραφή του Ελεγκτή Δόμησης από το Μητρώο, μετά όμως από επαρκή αιτιολόγηση της άρνησης. Σε περιπτώσεις όπου η απόσταση είναι μεγαλύτερη από εκατό (100) χιλιόμετρα καθώς και σε περιπτώσεις νήσων, η άρνηση ορισμού θεωρείται επαρκώς αιτιολογημένη.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΑΤΦΟΡΜΑ ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΥ ΑΥΘΑΙΡΕΤΩΝ & ΤΟΥΣ ΕΛΕΓΚΤΕΣ ΔΟΜΗΣΗΣ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ ΚΑΙ ΤΑ ΣΧΕΤΙΚΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ

Αυθαίρετα κατηγορίας 5: «Τα ηλεκτρονικά συστήματα ελέγχου θα μειώσουν την αυθαίρετη δόμηση».

Σε συνέχεια της ανακοίνωσης του ΥΠΕΝ, Δείτε εδώ το ρεπορτάζ του ecopress  ότι θα προωθήσει μέχρι το τέλος του έτους στη Βουλή, ώστε να επανέλθει η δυνατότητα τακτοποίησης μεγάλων αυθαιρέτων της κατηγορίας 5 ο πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός, απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις τόνισε ότι «τα ηλεκτρονικά συστήματα ελέγχου θα μειώσουν την αυθαίρετη δόμηση».

Από τη νέα ρύθμιση θα εξαιρούνται τα αυθαίρετα που βρίσκονται σε δασικές ή σε άλλες προστατευόμενες περιοχές, όπως αιγιαλούς και δάση ενώ αποκλείεται η τακτοποίηση αυθαιρέτων νέας γενιάς, που ανεγέρθηκαν μετά το 2011 και μέχρι σήμερα.

Ο πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητήριου Ελλάδος Γιώργος Στασινός ερωτηθείς σχετικά από την «Κ» αναφέρει πως:«σε σχέση με το παρελθόν τα εργαλεία που έχει πλέον η πολιτεία για τον έλεγχο της αυθαίρετης δόμησης, είτε σε μεγάλα είτε σε μικρά ακίνητα, είναι πολλαπλάσια. Κάθε νέα οικοδομή ελέγχεται τουλάχιστον δύο φορές από την έκδοση της άδειας για την εφαρμογή της στην κατασκευή. Και μάλιστα κάθε φορά με διαφορετικό ελεγκτή δόμησης, τον οποίο δεν γνωρίζει κανείς εκ των προτέρων, καθώς προκύπτει με κλήρωση».

Εκτιμά έτσι πως είναι σαφές σε όλους ότι «καμία αυθαιρεσία, κανένα αυθαίρετο που έγινε μετά τις 28/7/2011 δεν πρόκειται ποτέ να γίνει ανεκτό, δεν πρόκειται ποτέ να νομιμοποιηθεί. Το αντίθετο μάλιστα, προβλέπονται εξοντωτικά πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης μέχρι την κατεδάφιση. Αρα το συμπέρασμα είναι ότι σε σχέση με το παρελθόν οι νόμοι είναι πιο αυστηροί και οι διαδικασίες καλύτερες».

Παραδέχεται όμως ότι «εντέλει στην εποχή μας προφανώς δεν έχει σταματήσει η αυθαίρετη δόμηση, αλλά έχουν γίνει σημαντικά βήματα για τη μείωσή της και όσο αναπτύσσονται ηλεκτρονικά συστήματα, όπως της ηλεκτρονικής έκδοσης αδειών και της ηλεκτρονικής καταγγελίας αυθαιρέτων με έλεγχο από ελεγκτή δόμησης, τα αυθαίρετα θα μειώνονται και όσοι το τολμούν θα πληρώνουν πολύ ακριβά την αυθαιρεσία».

Οι 8 προϋποθέσεις για τα αυθαίρετα κατηγορίας 5

Η νέα ρύθμιση του ΥΠΕΝ που δίνει τη δυνατότητα τακτοποίησης μεγάλων αυθαιρέτων της κατηγορίας 5 για 30 χρόνια και ταυτοχρόνως  δυνατότητα οριστικής νομιμοποίησης, τόσο των νέων υπαγωγών, όσο και των περίπου 300.000 αυθαιρέτων της ίδιας κατηγορίας, που έχουν ήδη υπαχθεί σε καθεστώς τακτοποίησης προωθείται να  ψηφιστεί μέχρι το τέλος του έτους στη Βουλή, με οκτώ νέες προϋποθέσεις.

Σύμφωνα με τις δηλώσεις του αρμόδιου υφυπουργού ΠΕΝ Νίκου Ταγαρά, οι προϋποθέσεις που θα ισχύουν για τη γενική  επαναφορά της τακτοποίησης των αυθαιρέτων της κατηγορίας 5, η οποία καταργήθηκε το 2020 και στο μεταξύ νομοθετήθηκε και ισχύει  μόνον για ειδικές περιπτώσεις (ακίνητα τραπεζών, ΕΤΑΔ, κληρονομίες, σε περιοχές φυσικών καταστροφών) είναι:

1.Η δυνατότητα νομιμοποίησης θα ισχύει  για αυθαίρετα που χτίστηκαν πριν από τον Ιούλιο του 2011.

2.Κάθε αίτηση υπαγωγής θα ελέγχεται από ελεγκτή δόμησης πριν οριστικοποιηθεί.

3.Ο έλεγχος δεν θα γίνεται δειγματοληπτικά, αλλά στο 100% των περιπτώσεων

4.Το πρόστιμο για υπαγωγή θα είναι επαυξημένο,

5.Με την καταβολή του προστίμου, ο ιδιοκτήτης του κτίσματος θα εξασφαλίζει τη διατήρησή του για 30 έτη

6.Αν στο διάστημα αυτό αποφασίσει ότι επιθυμεί να διατηρηθεί το κτίριο και μετά την 30ετία, τότε θα πρέπει να αγοράσει αντίστοιχο δικαίωμα  μεταφοράς συντελεστή από την «Τράπεζα Γης».

7.Τα έσοδα, σε ποσοστό -περί το 60% όσων συγκεντρωθούν να αποδίδονται σε ειδικό λογαριασμό στο Πράσινο Ταμείο και από εκεί στους δήμους αποκλειστικά για ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις, για την εφαρμογή παλαιών σχεδίων πόλεως (προ του 1983).

8.Οι ελεγκτές δόμησης που θα αναλάβουν το συγκεκριμένο καθήκον θα πρέπει να πληρούν κάποιες προϋποθέσεις προϋπηρεσίας και ειδικής εκπαίδευσης κατά τα πρότυπα των ενεργειακών επιθεωρητών.

«Κακώς σταμάτησε η νομιμοποίηση κατασκευών της «κατηγορίας 5»

Η πλήρης δήλωση του αρμόδιου υφυπουργού ΠΕΝ Νίκου Ταγαρά για τα αυθαίρετα της κατηγορίας 5 έχει ως εξής:

«Κατά τη γνώμη μου, κακώς σταμάτησε η νομιμοποίηση κατασκευών της «κατηγορίας 5» το 2020. Η απαγόρευση αυτή δημιούργησε πολλά προβλήματα στη συνέχεια, κάποια από τα οποία προσπάθησε η πολιτεία να αντιμετωπίσει δίνοντας ορισμένες εξαιρέσεις», δήλωσε στην «Καθημερινή» ο υφυπουργός Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος, Νίκος Ταγαράς.

-«Θα σας αναφέρω χαρακτηριστικά το παράδειγμα δήμου στη Μακεδονία που θέλει να προχωρήσει σε ενεργειακή αναβάθμιση όλων των σχολείων του και ανακάλυψε ότι κανένα δεν είχε οικοδομική άδεια. Οι περιπτώσεις σαν και αυτή είναι πολλές».

Σύμφωνα με τον κ. Ταγαρά, η νέα ρύθμιση την οποία επεξεργάζεται αυτή την περίοδο η ηγεσία του υπουργείου θα έχει ορισμένες βασικές διαφοροποιήσεις.

«Κάθε αίτηση υπαγωγής θα ελέγχεται από ελεγκτή δόμησης πριν οριστικοποιηθεί. Ο έλεγχος δεν θα γίνεται δειγματοληπτικά, αλλά στο 100% των περιπτώσεων. Με την καταβολή του προστίμου, που θα είναι επαυξημένο, ο ιδιοκτήτης του κτίσματος θα εξασφαλίζει τη διατήρησή του για 30 έτη. Αν στο διάστημα αυτό αποφασίσει ότι επιθυμεί να διατηρηθεί το κτίριο και μετά την 30ετία, τότε θα πρέπει να αγοράσει αντίστοιχο δικαίωμα μεταφοράς συντελεστή από την «Τράπεζα Γης».  Όσον αφορά τα έσοδα, η πρότασή μας είναι ένα σημαντικό ποσοστό -περί το 60%όσων συγκεντρωθούν να αποδίδονται σε ειδικό λογαριασμό στο Πράσινο Ταμείο και από εκεί στους δήμους αποκλειστικά για ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις, για την εφαρμογή παλαιών σχεδίων πόλεως (προ του 1983) που καρκινοβατούν».

Όπως αναφέρει ο κ. Ταγαράς, οι ελεγκτές δόμησης που θα αναλάβουν το συγκεκριμένο καθήκον θα πρέπει να πληρούν κάποιες προϋποθέσεις.

«Θέλουμε έμπειρους, ώριμους μηχανικούς, δηλαδή με αποδεδειγμένη προϋπηρεσία. Εξετάζουμε το ενδεχόμενο οι μηχανικοί αυτοί να περνούν προηγουμένως από μια εκπαίδευση, όπως γίνεται με τους ενεργειακούς επιθεωρητές». Η ρύθμιση αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή πριν από το τέλος του έτους.